Co można powiedzieć o jazzie?

Pisane dla trębaczy przez trębaczy. ;)
Awatar użytkownika
damalu
Użytkownik
Użytkownik
Posty: 667
Rejestracja: 19 wrz 2006, 21:04
Instrument/y: YTR 4335 GS
Ustnik/i: Vincent Bach 1 1/4 C
Lokalizacja: W-wa / Krk
Kontakt:

Co można powiedzieć o jazzie?

Post autor: damalu » 28 gru 2007, 16:17

Jazz jest gatunkiem powstałym na początku XX wieku w wyniku połączenia muzyki zachodnioafrykańskiej i europejsko-amerykańskiej. Stanowi on syntezę muzyki ludowej, artystycznej i rozrywkowej. Za kolebkę tego nurtu można uważać francuską enklawę w Stanach – Nowy Orlean. Na rozwój jazzu niebagatelny wpływ mieli Amerykanie- kornecista Buddy Bolden(1877-1931) i trębacz Freddie Keppard(1890-1933), którzy legendarną sławę zawdzięczali wspaniałemu brzmieniu swoich instrumentów. Te dwie postacie sprawiły, że już w 1914 roku można było powiedzieć, że jazz jest w pełni ukształtowanym stylem muzycznym. Nowa muzyka szybko zdobyła sobie popularność, jednak pierwsza, prawdziwie jazzowa płyta, została nagrana dopiero w lutym 1917r. Jej autorami byli biali muzycy z grupy Original Dixieland Jass Band, której liderem był Nick LaRocca (1889-1961). Na płycie znalazły się utwory Livery Stable Blues i Dixieland Jass Band One-Step, które stały się znane także poza granicami kraju. Do dzisiejszego dnia jazz bardzo się rozwinął. Możemy wyróżnić kilka ważniejszych styli jazzowych.

Jazz tradycyjny to najstarszy kierunek w muzyce jazzowej, który został ukształtowany przez praformy jazzu: worksong, negro spirituals, ragtime, shout, field holler i blues. Wyodrębniamy 3 okresy rozwojowe jazzu tradycyjnego: nowoorleański 1900-1918, dixieland 1915-1930 i chicagowski 1920-1930.

Jazz nowoorleański – najstarszy z gatunków jazzu tradycyjnego, wykształcony ok. 1910r., oparty na kontrapunkcie instrumentów melodycznych (trąbka, puzon, klarnet), stałym powtarzaniu formuły rytmicznej improwizacji i zbiorowej na tematy bluesowe i ragtime'owe. Znani jazzmani tworzący w fazie nowoorleańskiej to: Louis Armstrong(1901-1971) i Joe King Olivier(1885-1938).

Dixieland to odmiana jazzu tradycyjnego w wykonaniu białych muzyków. Wykazuje wpływ harmonii europejskiej, a melodia jest gładsza (bez "podjazdów"). Nazwa wywodzi się z luizjańskich 10$, gdzie obok angielskiego „ten" widniało francuskie „dix".

Jazz chicagowski opiera się w dalszym ciągu na improwizacji zbiorowej lecz w miarę biegłości technicznej niektórych muzyków do głosu dochodzi improwizacja solowa. Do tradycyjnego składu nowoorleańskiego dochodzi pierwszy raz saksofon.

Jazz symfoniczny - nurt w muzyce symfonicznej i operowej XX w., polegający na twórczej inspiracji jazzem i zastosowaniem go w muzyce poważnej.

Swing - kierunek w muzyce jazzowej zapoczątkowany w latach 30-tych charakteryzujący się zmianą porządku metrycznego w takcie, istotną rolę odgrywa w nim również aranżacja sekcyjna i ograniczenie improwizacji zbiorowej. Big-band liczący kilkunastu muzyków podzielony został na kilka sekcji: saksofonową, blachy i rytmiczną (fortepian, kontrabas, gitara, perkusja). W erze swingu powstały również mniejsze zespoły zwane combo- złożone z 4-8 muzyków. Aranżacja w swingu obejmowała zapis nutowy tematu dla poszczególnych sekcji big-bandu, pozostawiając jednak miejsce na solistyczne improwizacje. Najsłynniejsze zespoły big-bandowe stworzone zostały przez: Duke'a Ellingtona(1899-1974) i Glenna Millera(1904-1944).

Blues to murzyńska pieśń wywodząca się z tradycji worksongs oraz spirituals. Najpopularniejsza odmiana bluesa to tzw. 12-taktowiec. Inne ważniejsze odmiany to country blues (blues wiejski) oraz urban blues (blues miejski – klasyczny). Istnieją również odmiany regionalne, np. Mississpi blues. Do najbardziej znanych bluesmanów należą: Robert Cray(1953-) i The Fabulous Thunderbirds(zespół założony w 1974).

Cool - kierunek w modern jazzie z przełomu lat 40-tych i 50-tych odrzucający grę właściwą dla be-bopu. Cool jest odprężony, pozbawiony nerwowości, spokojny i dyskretny. Najważniejszymi twórcami są Miles Davis(1926-1991) i Chet Baker(1929-1988).

Be-bop – styl jazzowy z początków lat 40. XX wieku. Powstał na wschodnim wybrzeżu USA. Główni twórcy to amerykański saksofonista Charlie Parker (pseud. Bird) (1920-1955) i amerykański trębacz Dizzy Gillespie(1917-1993). W porównaniu z wcześniejszymi stylami muzyki jazzowej, charakteryzował się dużą swobodą interpretacyjną, improwizacją i bogatą rytmiką. Dał początek jazzowi nowoczesnemu.

Free Jazz - nurt jazzu nowoczesnego, który powstał i rozwinął się w latach 60. XX wieku. Charakteryzuje się pełną swobodą harmoniczną, olbrzymią intensywnością wyrazu, inkorporowaniem wpływów muzyki etnicznej z różnych części świata, rozszerzeniem palety dźwięków muzycznych na zgrzyty, szmery itp. Najwybitniejsi przedstawiciele to saksofonista Ornette Coleman(1930-), saksofonista John Coltrane(1926-1967), pianista Cecil Taylor(1929-), czy polski trębacz Tomasz Stańko(1942-).

Smooth jazz - typ muzyki, który łączy ze sobą instrumenty tradycyjnie połączone z jazzem oraz style takie jak funk, czy R&B. W latach 80.zdobył ogromną popularność w amerykańskich stacjach radiowych. Typowa smooth-jazzowa piosenka jest utrzymana w down tempo. Najbardziej charakterystycznymi wykonawcami smooth jazzu są David Sanborn(1945-) i Dave Koz(1963-).

Latin jazz to ogólne określenie dotyczące muzyki łączącej afrykańskie i latynoamerykańskie rytmy z jazzową harmonią. Wyróżnia się dwie odmiany:
- afrokubańską reprezentowaną przez saksofonistę Tito Puente(1923-2000), kubańskiego trębacza Arturo Sandovala(1949-) oraz pochodzący z Karaibów zespół założony w 1973 - Irakere
- brazylijską , której najznakomitszymi wykonawcami są pochodząca z Brazylii pianistka Eliane Elias(1960-), Antonio Carlos Jobim(1927-1994) i Sergio Mendes(1941-).

Progresive-jazz jest kierunkiem w muzyce jazzowej polegającym na integracji elementów jazzu z brzmieniem dużych zespołów wykonawczych np. big-bandów rozszerzonych o sekcję smyczkową czy orkiestr smyczkowych.

Acid-jazz to styl, którego główną cechą jest łączenie jazzu z innymi gatunkami, a zwłaszcza z muzyką rozrywkową. Przedstawiciele acid-jazzu to: Tab Two(niemiecki zespół tworzący w latach 90.), saksofonista Brandford Marsalis(1960-), brytyjski zespół Jamiroquai utworzony w 1992 i nowojorska grupa Brooklyn Funk Essentials założona w 1993.

Nu jazz (elektro-jazz, jazztronica, phusion) - styl muzyczny, w którym występuje połączenie elementów jazzowych z muzyką elektroniczną. Jego powstanie datuje się na lata 90. XX wieku. Do pionierów gatunku należą norwescy eksperymentatorzy: trębacz Nils Petter Molvær(1960-) i gitarzysta Terje Rydpal(1947-).


--------------
Autor:
Daria Łuczak (damalu)
Ostatnio zmieniony 1 sty 1970, 01:00 przez damalu, łącznie zmieniany 1 raz.
"Muzyka jest twoim doświadczeniem,myślami i mądrością. Bez nich nie zagrasz dobrze." - Ch.Parker

Zablokowany